Najnoviji radar Vojske Srbije: Vidi do Beča i Ukrajine

Ministarstvo Odbrane

Radar Thales Ground Master 400 Alfa (GM400 Alpha) Vojske Srbije koji je krajem prošle godine predstavljen javnosti, o čemu je izveštavao i portal Aero.rs povećava pokrivenost osmatranja vazdušnog prostora do 515 kilometara u prečniku.

Preporučujemo

To praktično znači da prvi od dva radara koliko je poručeno od francuskog proizvođača Tales, koji je smešten na radarskom položaju Stari Banovci nedaleko od Beograda, može da "vidi" do Istre u Hrvatskoj, Trsta u Italiji, a doseže veći deo Slovenije, istočnu Austriju, deo Češke, značajan deo Slovačke, Mađarsku, deo Ukrajine, veće delove Rumunije, Bugarske, Albanije i Severne Makedonije kao i deo severne Grčke, navodi Balkanska bezbednosna mreža.

Radarski položaj Stari Banovci koristi se već decenijama, još od vremena Jugoslovenske narodne armije. 

printscreen/Ministarstvo Odbrane

Srbija je u naoružanju imala tri radara ovog tipa koji su nasleđeni od JNA, a još dva je kupila od Slovenije pre devet godina, u trenutku kada je bivša jugoslovenska republika rešila da američke radare zameni francuskim Thalesima Ground Master 403.

Osim ovih radara, na ovim prostorima bili su u upotrebi sovjetski P-12, PRV-11 i za jugoslovenske uslove tada moćni P-14 čiji je domet bio 450 kilometara. Jugoslovenska narodna armija (kasnije Vojska Jugoslavije) imala je na brojnom stanju dva radara ovog tipa: jedan u Sisku (Hrvatska), a drugi na položaju Kačarevo kod Pančeva.

Radar u Hrvatskoj uništen je na početku rata u tadašnjoj jugoslovenskoj republici zajedno sa P-12 i PRV-11 koji su bili na istom položaju, kako ne bi pao u ruke hrvatskim jedinicama Zbora narodne garde (ZNG).

Radar na položaju Kačarevo koji je korišćen za rano upozoravanje od masovnog napada neprijateljskih vazduhoplova uništen je u prvim danima NATO bombardovanja 1999, ali je nekoliko godina kasnije popravljen i modernizovan. Prema navodima BBM, bio je u upotrebi sve do 2008. kada je posle 41 godine rashodovan.

Francuska kompanija Thales koja proizvodi radar navodi da je GM400 Alfa model sa 20% većim dometom od osnovne verzije GM400, da ima napredne algoritme sa veštačkom inteligencijom i pojačane sposobnosti obrade podataka i sajber odbrane.

Kada u naoružanje Vojske Srbije bude uveden i drugi GM400 Alfa, sposobnost osmatranja biće najverovatnije proširena na značajan deo Grčku i sever Egejskog mora, deo Turske i gotovo celu Bugarsku, s obzirom na to da će radar verovatno biti smešten na položaj kod Niša, navodi Balkanska bezbednosna mreža.

Ovakvim pozicioniranjem radar će pokriti i prostor iznad bugarskog poligona Šabla gde piloti Ratnog vazduhoplovstva Vojske Srbije sa kolegama iz Bugarske već godinama uvežbava gađanje ciljeva u vazdušnom prostoru.

Kako Thales navodi, GM-400 ima sposobnost otkrivanja taktičkih bespilotnih letelica na manjim daljinama, a da istovremeno prati i borbeni avion na većoj visini, na maksimalnoj udaljenosti do 515 kilometara.

Radar GM400 u više verzija trenutno koristi 17 zemalja širom sveta, među kojima su, osim Slovenije, Francuska, Finska, Estonija, Nemačka...

Radar ima mogućnost istovremenog otkrivanja i praćenja širokog spektra ciljeva na malim i velikim daljinama, od aviona i helikoptera koji lete na različitim visinama, do niskoletećih objekata malog radarskog odraza, kao što su taktičke bespilotne letelice ili krstareće rakete.

Kao jednu od najvećih prednosti proizvođači navode veću “situacionu svesnost” i omogućavanja komandnom kadru da na osnovu radarske slike mnogo brže donese odluke.

Prema navodima proizvođača, GM400 Alfa može za manje od sat vremena da postavi tim od šest obučenih ljudi. Radar je moguće prevesti sa jedne na drugu tačku u jednom kontejneru uz pomoć kamiona.

Radar je u naoružanju 126. brigade Vazdušnog osmatranja, javljanja i navođenja (VOJIN) Vojske Srbije.

(Aero.rs)