Dronom pogodili helikopter: Mi-17 se srušio, nema preživelih

Pobunjenici koji se bore protiv vojne hunte u Mjanmaru tvrde da su pomoću FPV drona (First Person View, pogled iz prvog lica) oborili transportni helikopter Mi-17, koji je pokušavao da sleti sa zalihama za snage režima.

Mediji pod kontrolom vojnih vlasti, sa druge strane, tvrde da se helikopter srušio zbog “tehničkog kvara”. Ono što je sigurno i potvrđeno snimcima olupine jeste da se najmanje jedan helikopter srušio, a u padu, prema dostupnim informacijama, nije bilo preživelih.

Šta god bio uzrok pada Mi-17, moguće je da su obe tvrdnje tačne: Istorija ratovanja beleži više slučajeva rušenja vazduhoplova zbog tehničkih kvarova koji su uzrokovani neprijateljskom vatrom, zavisno iz čijeg ugla posmatramo.

Na društvenim mrežama emitovani su snimci video-signala FPV drona kojim se veruje da je upravljala Vojska nezavisnog Kačina (KIA), kako se usmerava ka helikopteru koji je lebdio svega nekoliko metara iznad tla. Snimak se prekida u trenutku kada se dron približava lopaticama rotora helikoptera.

Drugi snimak, koji su najverovatnije snimili KIA gerilci sa veće udaljenosti, prikazuje dva helikoptera Mi-17 koji se približavaju mestu sletanja između džungle i vodene površine. Jedan helikopter je sleteo da bi istovario teret, dok je drugi u lebdenju izbacivao manje pakete. U jednom trenutku vidi se manja eksplozija na rotoru jednog od helikoptera, koji potom nastavlja da lebdi ali sa očiglednim gubitkom stabilnosti i kontrole, a zatim se oba helikoptera udaljavaju iz “landing zone”. Indikativno je da, za razliku od prvog helikoptera koji je brzo napustio područje, drugi (pogođeni) Mi-17 znatno sporije povećava visinu.

Pažljivijim posmatračima nije promaklo da ambijent snimka, kao i relativan položaj dva helikoptera, odgovaraju snimku iz FPV drona, kao i da je bojenje letilica neuobičajeno, odnosno ne odgovara standardnoj ruskoj ili ukrajinskoj maskirnoj šemi.

“Pripadnici KIA bombardovali su helikopter na fudbalskom terenu blizu sedišta 56. pešadijskog bataljona u gradu Švegu”, izjavio je pukovnik Nau Bu za nezavisni medij koji vode novinari izbegli iz Mjanmara na Tajlandu. Dodao je da su dronovima bombardovali i helikopter koji je bio prizemljen.

Pukovnik Bu tvrdi da su “dva od tri helikoptera koji su slali pojačanja i zalihe ka opkoljenom štabu 21. vojne operativne komande u Bamu pogođena raketama i dronovima tokom isporuke zaliha i prevoza trupa.”

Verzija događaja koju je iznela vojna vlast – da je helikopter pao zbog “tehničkog kvara” – emitovana je na državnoj televiziji u utorak uveče, nekoliko sati nakon što su nezavisni onlajn mediji izvestili da je “etnička oružana grupa Kačina i saveznici iz prodemokratskog pokreta oborili jedan od tri vojna helikoptera“, prenele su agencije.

Incident se, navodi se, dogodio “nakon isporuke zaliha vojnicima na prvim linijama u oblasti Bamo, u državi Kačin, oko 280 kilometara severoistočno od Mandaleja, drugog po veličini grada u zemlji”.

Vojska Mjanmara, koja je u februaru 2021. preuzela vlast vojnim udarom protiv izabrane vlade Aung San Su Ći, vodi borbe protiv prodemokratskog otpora, koji čine i etničke naoružane grupe koje se zalažu za veću autonomiju, navode agencije.

Među njima, KIA je “jedna od jačih etničkih oružanih grupa, sposobna da sama proizvodi deo svog naoružanja, a njeni borci su iskusni u borbama iz prethodnih sukoba“. Kačinska grupa ima dobre odnose sa naoružanim milicijama prodemokratskog pokreta, poznatim kao Narodna odbrambena snaga (PDF – People’s Defense Force), koja je osnovana nakon vojne uzurpacije vlasti. Te dve grupe su zajedno ratovale ne samo u Kačinu, već i u susednom regionu Sagaing.

Jednom moćna vojska Mjanmara, poznata kao Tatmadau, doživela je niz teških poraza od 2024. godine, naročito na istoku zemlje blizu kineske granice i u zapadnoj državi Rakajn, nakon što je alijansa tri pobunjeničke milicije pokrenula koordinisani napad u oktobru 2023. godine.

Pad Mi-17 dogodio se u trenutku kada je KIA započela ofanzivu ka Bhamu, drugom po veličini gradu u državi Kačin, u decembru.

Iako su KIA i njeni saveznici zauzeli veći deo Bhama, “štab MOK 21 još se drži zahvaljujući vazdušnoj podršci“, prenosi Iravadi. Agencije navode da je vojska Mjanmara od vojnog udara izgubila najmanje pet helikoptera i tri borbena aviona. Snage otpora više puta su tvrdile da su obarale vojne letelice, ali njihove tvrdnje nisu mogle biti potvrđene iz nezavisnih izvora.

Većina borbenih aviona Mjanmara potiče iz Kine ili Rusije, koje isporučuju i drugo oružje. Mnoge zapadne zemlje zadržavaju embargo na oružje i druge sankcije protiv vojne hunte. Zanimljivo je da je Mjanmar početkom devedesetih nabavio i šest školsko-borbenih aviona Soko G-4 Super Galeb od SFRJ. Prema podacima Flight International World Air Forces Directory iz 2023, najmanje tri su i dalje u upotrebi.

Ovaj napad na mjanmarski vladin helikopter podseća na taktiku koju su razvile ukrajinske snage. Prve informacije o napadima FPV dronova na helikoptere pojavile su se u julu 2024, kada je ruski Mi-8AMTŠ helikopter oboren u blizini Donjecka. Ruski izvori tvrde da je pogođen ukrajinskim dronom, a postoji i snimak obaranja.

Nedavno su se pripadnici ukrajinske specijalne jedinice Bombus Balista pohvalili da su FPV dronom pogodili ruski borbeni helikopter Ka-52 Aligator. I taj incident je snimljen i objavljen, istini za volju u kombinaciji sa naknadno dodatim, gotovo filmski režiranim kadrovima, kakve ukrajinska ratna propaganda često koristi.

(Aero.rs)