Rat u Ukrajini: Po drugi put dokumentovano obaranje ADM-160 mamca za PVO

Vreme čitanja: oko 3 min.

MALD ADM-160 ima domet od 950 kilometara i svojim radarskim odrazom može da imitira veliki broj tipova aviona, što zbunjuje protivničku protivvazdušnu odbranu

Foto: rtx.com/Raytheon

Po drugi put za sedam meseci na društvenim mrežama pojavili su se snimci koji dolaze iz Ukrajine, a na kojima se vidi olupina vazduhoplovnog mamca ADM-160B kog je oborila kako se predpostavlja ruska PVO - čime je mamac očigledno ispuniu svoju misiju.

Radi se o takozvanom MALD (Miniature Air-Launched Decoy) koji se lansira sa aviona i koji se proizvodi u Sjedinjenim Američkim Državama.

Podudarnost ili ne, 12. maja se pojavila prva slika oborenog mamca, baš u vreme kada su oružane snage Ukrajine u sukobu sa snagama Ruske Federacije počele da koriste francusko-britanske krstareće rakete Storm Shadow (naziv se koristi u Velikoj Britaniji i znači olujna senka, prim. aut.) odnosno SCALP-EG (naziv u Francuskoj), čije se dejstvo vidi na snimku:

I u maju i pre nekoliko dana o ovim obaranjima, uz fotografije sa društvenih mreža, izveštavali su novinari portala u vojnim krugovima veoma refeentnog portala The Drive u rubrici War Zone.

Minijaturni mamci nalik krstarećim raketama lansiraju se sa aviona i mogu da se programiraju po 256 GPS tačaka, kako bi  "lutali" iznad zone dejstva protivvazdušne odbrane, zbunili PVO iscrpeli i smanjili uspešnost protivničkih sistema, navodi Eurasian Times.

Projekat MALD ADM-160 počeo je 1995. u američkoj vladinoj agenciji DARPA (Defence Advanced Research Projects Agency) koja je inače zadužena za osmišljavanje i testiranje naprednih odbrambenih projekata.

Ideja je bila da se probije robusna radarski vođena protiv-vazdušna odbrana potencijalnog protivnika nakon rata u Zalivu 1991 godine, kaže Paolo Diaz, glavni i odgovorni urednik portala Aviacionline u izjavi koju prenosi britanski Telegraph.

Američko ratno vazduhoplovstvo (United States Air Force - USAF) planiralo je da od kompanije Teledyne Ryan (kojoj je bila dodeljena proizvodnja ovog mamca), kupi nekoliko hiljada ADM-160 projektila u varijanti A.

Taj model svojim radarskim odrazom može da imitira razne avione: od B-52 Stratofortress strateškog bombardera do stelt F-117 Nighthawk. Međutim, u januaru 2002. godine odustali su od dalje nabavke jer letilica nije imala dovoljni domet ni dovoljnu izdržljivost da ispuni zahteve koje je USAF u međuvremenu tražio.

Verzija ADM-160B koju proizvodi Raytheon (oborena barem jednom, što se vidi iz slika na društvenim mrežama) ima sličnu konfiguraciju kao ADM-160A, ali je trup projektila trapezoidnog oblika, veći je i teži, a pokreće ga i tri puta jači motor.

Projektili MALD prave se u raznim varijantama, a one naprednije (MALD-X, MALD-J i MALD-N)  koji su opremljeni za elektronsko ometanje i poluatonomne i autonomne ofanzivne akcije su u upotrebi samo u oružanim snagama Sjedinjenim Državama.

Pretpostavlja se da Ukrajinci lansiraju mamce zajedno sa krstarećim raketama Storm Shadow sa modifikovanih borbenih aviona sovjetske i ruske proizvodnje kako bi povećali njihovu uspešnost u dejstvu:

Mamci imaju značajno veći domet od krstarećih raketa od 0ko 950 kilometara, u odnosu na 560 koliko može da "prevali" Storm Shadow/SCALP-EG i zbog toga "privlače" na sebe dejstvo PVO, ostavljajući tako mogućnost krstarećim projektilima da obave svoj zadatak, navodi u svom tekstu War Zone.

Donacija MALD sistema, koji su u upotrebi u Američkom ratnom vazduhoplovstvu (USAF) i Mornarici SAD (US NAVY), oružanim snagama Ukrajine nikad nije potvrđena, ali je upravo zbog karakteristika mamaca najverovatnije bila tajni deo dogovora Velike Britanije i Ukrajine, smatraju analitičari na zapadu.

Upotreba ovog oružja protiv najsavremenijih ruskih sistema protivvazdušne odbrane na veoma aktivnom bojnom polju ne samo da pomaže Ukrajini, već pruža i veoma važne podatke o performansama MALD mamaca u neprijateljskom ratnom okruženju i još bitnije o karakteristikama ruskih radarskih i pvo sistema koji su pod budnim okom SIGINT (Signals Intellegence)  platformi koje patroliraju u međunarodnom vazdušnom prostoru oko zone sukoba i iznad prijateljkih zemalja.

(Aero.rs)