Ovih pet država u Evropi nema nijedan aerodrom: Kako avionom stići najbliže njima

Avion je postao skoro pa podrazumevano sredstvo za međunarodna putovanja, bilo da je razlog posao, odmor ili neki drugi razlog. Planeta je, bar ono što nazivamo zapadnom hemisferom, čini se, odlično pokrivena aerodromima i skoro do svakog “ćoška” može se stići avionom. Postojanje u Evropi čak pet država bez aerodroma nije rezultat lošeg planiranja, već jednostavne činjenice da su kroz istoriju nastale i opstale države koje su jednostavno - premale da bi se u njima sagradio komercijalni aerodrom!

Zanimljivo je da pored San Marina, Monaka, Andore, Lihtenštajna i Vatikana koje nemaju uopšte aerodrome, postoji više država u Evropi koje nemaju redovan domaći vazdušni saobraćaj već na svojim aerodromima opslužuju isključivo međunarodne letove. U okruženju to su Crna Gora, Severna Makedonija, Bosna i Hercegovina, Mađarska, Slovačka i Slovenija.

Postoje samostalne države i van Evrope koje nemaju aerodrome, kao što su Tokelau u Južnom Pacifiku ili Pitkarin ostrva do kojih se može doći samo brodom ili eventualno helikopterom.

Monako: Glamur i elegancija na Mediteranu

Monako je svetski poznat po svom prelepom obalnom pejzažu i kao mesto održavanja prestižne Velike nagrade Monaka (Monaco Grand Prix). Mikro država je takođe prepoznatljiva po visokom standardu života i statusu međunarodnog poreskog raja.

Površine od samo 510 hektara, Monako površinski zauzima jednu desetinu njujorškog Aerodroma Dž. F. Kenedi (JFK) i druga je najmanja suverena država na svetu. Smeštena na francuskoj rivijeri, kneževina ima 33.000 stanovnika i to je čini najgušće naseljenom državom na svetu, sa čak 16.800 stanovnika na kvadratnom kilometru.

Heliport (helidrom) je smešten u blizini stadiona Luj drugi i pedesetak letova dnevno povezuje Monako sa obližnjim aerodromom u Nici, za one koji ne žele da se probijaju kroz saobraćajnu gužvu ali i da uživaju u prizorima Monaka i Monte Karla iz vazduha.

Takođe, mnoge jahte koje posećuju mondensko letovalište opremljene su platformama za sletanje helikoptera a neke imaju i svoje pripadajuće letilice

Najbliži veći aerodrom je Nica Kot D’Azur (NCE) u Francuskoj, udaljen nekih 30 km od Monaka. Nica je veoma popularna destinacija operatorima poslovnih aviona koji prevoze svoje dobroplatežne klijente do Monte Karla.

Pored već pomenutih helikoptera, Monako je povezan sa aerodromom u Nici autobusom, vozom ili autom. Putovanje traje oko 45 minuta.

Ostali aerodromi blizu Monaka su Aerodrom Đenova (GOA) i Aerodrom Torino (TRN) u Italiji.

Andora: Skriveni dragulj Pirineja

Veći deo Andore od 181 kvadratnih milja je planinski. Sa stanovništvom od 80.000 i veličinom od 468 kvadratnih kilometara, Andora je suverena mikronacija u istočnim Pirinejima, nema izlaz na more i graniči se sa Francuskom na severu i Španijom na jugu.

Poznata je po svojim prelepim skijalištima i povoljnim poreskim uslovima koji privlače turiste i investitore. Kao i skoro sve mikro države, i Andora važi za poreski raj, što je čini privlačnom za međunarodno poslovanje. Njen razvoj je istorijski bio pogođen ograničenim putnim i vazdušnim vezama sve do 20. veka.

Iako aerodromi za vazduhoplove sa fiksnim krilima ne postoje unutar granica Andore, region ima tri helidroma koja nude komercijalne usluge helikoptera. Pored toga, aerodrom Andora–La Seu d'Uržel (LEU) se nalazi samo 13 milja južno od granice između Andore i Španije.

Ovaj aerodrom je u vlasništvu vlade španske autonomne oblasti Katalonije i smešten je u opštini Montferrer i Kasteljbo na istoku Španije. Aerodrom ima kratku pistu od 1267 metara, što ograničava veličinu aviona i udaljenost destinacija na koje oni saobraćaju.

Aerodrom je otvoren 1982. godine, ali je samo dve godine kasnije zatvoren za komercijalni saobraćaj i bio je dostupan samo privatnim avionima sve do 2008. godine, kada je kupljen od strane katalonske vlade i zatvoren zbog planirane rekonstrukcije.

La Seu d'Uržel je ponovo otvoren u junu 2010. godine. U prvoj godini registrovano je 1.751 let sa više od 3.000 putnika. U 2014. godini postignut je sporazum između katalonske vlade i Kneževine Andora o preimenovanju aerodroma u Andora–La Seu d'Urgell, uz finansijsku podršku iz Andore, da bi početkom 2015. godine aerodrom postao javni i počeo je da prima redovne i turističke čarter letove.

Iako bez aerodroma, Andora je imala dve avio-kompanije u pokušaju: Air Andora i Andora Airlines koje su nameravale da obavljaju letove regionalnim avionima do destinacija u Španiji i Evropi. Danas sa ovog aerodroma leti španska Iberia avionom ATR72.

Za putovanja na duže udaljenosti ka ili iz Andore, optimalne opcije su Aerodrom Josep Tarradellas Barcelona El Prat (BCN) u Španiji i Aerodrom Tuluz–Blanjak (TLS) u Francuskoj. Još jedna specifičnost Andore je da nije deo šengenske zone - ali ako želite da dođete do nje, prolaz kroz države koje su potpisnice šengenskog sporazuma je neizostavan!

Lihtenštajn: Raj za ljubitelje prirode i poslovne inovacije

U srcu Evrope, između Švajcarske i Austrije, leži mala, ali izuzetno zanimljiva zemlja - Kneževina Lihtenštajn. Iako ima površinu od samo 160 kvadratnih kilometara, Lihtenštajn ne prestaje da impresionira svojom pre svega istorijskom, ali i modernom pričom. Sa populacijom od oko 39.000 ljudi, ova kneževina pokazuje da veličina nije sve.

Lihtenštajn se ističe kao finansijski centar sa stabilnom ekonomijom i povoljnim porezima, što ga čini više nego privlačnim za međunarodne investitore. Glavni grad, Vaduz, krasi prelep srednjovekovni dvorac koji je ponos ove male zemlje.

Kompaktne veličine, Lihtenštajn je bogat prirodnim lepotama. Sa prelepim planinskim pejzažima i brojnim prilikama za zimske sportove, privlači ljubitelje prirode i avanturiste iz celog sveta.

Njegova politička stabilnost i razvijena infrastruktura - ali bez aerodroma - čine ga veoma poželjnim mestom za život i rad, kao i atraktivnim turističkim odredištem.

Lihtenštajn ima helidrom u južnom delu Balzera, ali nema aerodrom za vazduhoplove kojima je potreba poletno-sletna staza.

Aerodromi najbliži Lihtenštajnu su St. Galen (ACH) u Švajcarskoj i Fridrihshafen (FDH) u Nemačkoj, ali nude samo ograničen broj redovnih letova.

Većini putnika ipak bira odlično povezan ciriški aerodrom (ZRH) u Švajcarskoj, jedno od najvećih čvorišta vazdušnog saobraćaja u Evropi. Cirih-Kloten udaljen je od Lihtenštajna nešto više od 100 kilometara i očekivano odlično povezan putevima i železnicom.

San Marino: Nema aerodrom, ali ima avione!

San Marino, smešten u srcu Italije, predstavlja jednu od najstarijih i najneobičnijih republika u Evropi. Osnovana još u četvrtom veku, ova kneževina od oko 61 kvadratnog kilometra se ponosi bogatom istorijom i tradicijom koja se ne menja vekovima. Sa populacijom od oko 34.000 stanovnika, San Marino je jedna od najmanjih zemalja u Evropi, ali njen kulturni i istorijski značaj je izuzetan.

Glavni grad, takođe nazvan San Marino, uzdiže se sa vrha planine Titano, pružajući zadivljujuće poglede na okolne pejzaže i obalu. Grad je poznat po svojoj impresivnoj tvrđavi, koja je ne samo simbol grada već i važan deo njegovog kulturnog identiteta.

San Marino je jedinstven u svom političkom sistemu, sa dve kneževine koje dele vlast, što je neobičan oblik vlasti u modernom svetu. Uz sve to, kneževina je poznata po svojoj ekonomiji koja se oslanja prvenstveno na turizam i bankarstvo.

Zanimljivo, San Marino je među retkim mikro-državama koje iako nemaju aerodrome za komercijalni vazdušni saobraćaj, ipak ima letilište sa 680 metara dugom travnatom pistom.

Još jednu specifičnost predstavlja činjenica da iako nema aerodroma u San Marinu su registrovani brojni vazduhoplovi, pre svega privatni i poslovni avioni. Nacionalni registar ove države je veoma popularan među vlasnicima pre svega zbog poreskih i drugih olakšica.

Strane kompanije ili privatni vlasnici upisuju svoj avion u registar San Marina (prefiks T7, tango seven) nakon što izaberu zastupnika sa prebivalištem u San Marinu; registracija aviona može biti personalizovana, sa slobodnim biranjem kombinacije do pet brojeva i slova bez dodatnih troškova, kao i preneta na drugi avion.

Takođe, u Registru San Marina tvrde da će avion “biti oslobođen od uvoznog poreza ukoliko ih poseduju strani državljani ili kompanije”, kao da ne postoji ni porez na osiguranje vazduhoplova. Prema dostupnim informacijama, u San Marinu je registrovano oko 300 različitih, uglavnom poslovnih, vazduhoplova.

Glavni italijanski aerodrom za pristup San Marinu je Međunarodni aerodrom Federico Fellini, koji služi drevnom rimskom gradu Rimini koji je poznat kao popularno odmaralište na Jadranskoj obali sa redovnim i brojnim čarter letovima od Litvanije do Sicilije. Aerodrom je udaljen od San Marina samo 23km, manje nego mnogi gradovi od “svojih” vazdušnih luka.

Vatikan: Centar moći katoličkog sveta

Vatikan, najmanja nezavisna država na svetu, smeštena je unutar glavnog grada Italije, Rima. Sa površinom od samo 44 hektara i populacijom od oko 800 stanovnika, ovaj suvereni entitet je globalni centar katoličke crkve i sedište pape. Vatikan je poznat po svojoj bogatoj istoriji, prelepim umetničkim delima i arhitekturi, uključujući Baziliku Svetog Petra i Sikstinsku kapelu, čiji plafon je oslikao Mikelanđelo.

Kao centar religijskog i kulturnog života, Vatikan privlači milione posetilaca godišnje, nudeći im uvid u duhovno nasleđe i umetničko bogatstvo koje čine ovu malu, ali uticajnu državu jedinstvenom na globalnoj sceni.

Vatikan sasvim razumljivo nema svoj aerodrom, ali posjeduje helidrom u svom zapadnom uglu koji služi najčešće posetama državnika i najvišim zvaničnicima Vatikana.

Iako je Vatikan politički i istorijski samostalna država, tehnički je ipak “malo više od specijalne zone” Rima i vazdušni putevi u Vatikan i iz njega vode preko rimskih aerodroma. Najbliži je Čampino (CIA). Aerodrom Leonardo da Vinči - Fjumičino (FCO) je mnogo veći međunarodni aerodrom koji opslužuje potrebe glavnog grada Italije, smešten je nekih 30 kilometara od Vatikana i dobro je povezan sa Rimom redovnom voznom linijom.

(Aero.rs)