Saab Draken: Prvi avion koji je izveo Kobra manevar

Ako ste sve vreme bili u zabludi i mislili da su borbeni avioni nekadašnjeg Sovjetskog Saveza uveli u istoriju popularni manevar Kobra (ili Pugačovljeva kobra) - grešite. Prvi avion koji je uspeo da izvede manevar poznat i kao kratka parada (Kort parad) bio je švedski Saab 35 Draken. 

Avion koji je bio razvijan u vreme kad i nesuđeni kanadski presretač Avro CF-105 Arrow pokazao se kao veliki uspeh švedskih konstruktora. 

Preporučujemo

Pionir u dizajnu i performansama, Saab 35 Draken (Zmaj) bio je švedski lovac-presretač koji je na piste raznih aerodroma izlazio između 1955 i 1974. godine ravno iz proizvodnih pogona švedske kompanije.

Foto: Shutterstock

Zamišljen da zameni Saab 29 Tunnan (lovac za dnevne uslove) i Saab 32B Lansen (lovac za noćne operacije),  Draken je bio jedan od prvih aviona koji je uspešno koristio dizajn dvostrukog delta-krila, što mu je omogućavalo kraću dužinu poletanja, čime je mogao da koristi i piste i obične puteve za poletanje i sletanje, piše Simple Flying.

Saab 35 Draken je stupio u službu Švedskog ratnog vazduhoplovstva 1960. godine i bio je prvi supersonični lovac proizveden u Zapadnoj Evropi. Takođe, Draken je bio prvi avion koji je izveo Kobra manevar, što ga je činilo izuzetno sposobnim u borbenim manevrima. Međutim, nikada nije učestvovao u borbenim operacijama, što je doprinelo njegovoj manjoj prepoznatljivosti u globalnim okvirima.

Iako je Švedska izuzetno uspešna u dizajnu borbenih aviona, nije uspela da razvije sopstvene pogonske sisteme. Primer za to je Volvo RM12 motor, koji je korišćen u Gripen avionima, ali je baziran na američkom General Electric F404 motoru, proizvođenom po licenci.

Ukupno je proizvedeno oko 650 Drakena u različitim varijantama. Švedska je u svojoj istoriji imala 544 Drakena (u varijantama: J 35A, J 35B, Sk 35C, J 35D, S 35E, J 35F i J 35J), Finska 50 aviona ovog tipa, a Austrija 24 vazduhoplova sa oznakom Draken. Ovaj avion našao se i u naoružanju Danske (51 avion) i Sjedinjenih Američkih Država, koje su kupile šest drakena od Danske.

(Aero.rs)